Salima:Dɔɣim Mini Daŋ

Di daa nyɛla Atalaata dali zaawuni kurugu ata saha ka Azima mini Azindoo yi shikuru na ka bɛ ba mini saamba ti ʒi zɔŋni n-diri alizama. Antire m ba, Azima mini Azindoo puhiya. Ka bɛ ba saɣi ka yɛli puhimiya saamba ŋɔ. Yi bapirinima m- bala. Ka bɛ puhi saamba maa ka yiɣisi kpe nti fuɣi bɛ nɛma.

Azindoo kpuɣi bindirigu na ka bɛ ti dira. Naawuni ni kundi, m ba Kpaturi n-chɛbisiri saamba sambanni maa. M ba Kpaturi ni kpɛna dundɔŋ ni sahashɛli maa ka bɛ di bindirigu maa naai. Azindoo ŋun bɔhi o ba, ka a tuzo m bapiri Tampuli ko n-nyɛ ti bapira? M ba Kpaturi ŋun la ka yɛli, “yi bapirinima zooya. Ti dɔɣim galisiya pa”. “Bɔ n-lee nyɛ dɔɣim?” Azima bɔhi o ba. M ba Kpaturi laya ka bɔbiliri Azima mini Azindoo zuɣiri ni ka yɛli: “A ba mini a ma dɔɣiriba zaa nyɛla a dɔɣim. A mayili polo; a ma yaannima mini o banima, ni a ŋahinnima mini bɛ bihi ni bɛ yaansi zaa nyɛla a dɔɣiriba. A bayili polo mi, a ba mini o bɛyanima ni o tuzobihi, ni o ba mini o ma, ni o ŋahinima hali zaŋ tabili a ba maa yaannima zaa nyɛla a dɔɣiriba”. M ba Kpaturi lahi yɛli, “doɣim kam mali la di dɔrikpɛma”. M ba Kpaturi ni kuli yɛri maa, o noli na bi lu tiŋa ka bihi piriba Daamata gba kpɛna ni o ti puhi Kpaturi mini o yiŋnima. Daamata gba yiŋ daa kuli baɣi la m ba Kpaturi yiŋ maa ka o mini ba yala kpɛri taba ni pam. Saha shɛli o ni daa yi n labi o yiŋa ka Azindoo lahi bɔhi o ba. “Ka ti bo mi n-nyɛ bihi piriba Daamata?” Ka m ba Kpaturi lahi yɛli, “O nyɛ la ti daŋ.” Ka Azindoo bɔhi o, “bo n-lee nyɛ daŋ?”

Ka m ba Kpaturi yɛli, “Daŋ nyɛla dɔɣiribobili yi laɣim yina yaankuri yino ni. Daŋ galisiya pam ka nira ku tooi buɣisi di tariga. Ti bakpeenima mini ti bapirinima ni ti pirinima zaŋ tabili bɛ bihi zaa nyɛla yi daŋ talahi. Ti tuzopaɣiba ni kuli dabba tiŋshɛŋa n-dɔɣi bi’shɛba la zaa bela ti daŋ ni. Yaankuri yino zuliya n-nyɛ daŋ. Dinzuɣu dɔɣim be di ko ka chɛ daŋ. Daŋ puuni ka dɔɣim be”. M ba Kpaturi lahi yɛli yi ni yi shikuru kuna nti nya ka m mini saan’ shɛba ʒi zɔŋni maa yi la m mayili na. Yi bapiri Jaagbo, Dimmali ni Kumbiyara n di bala. Bɛ yila Tibɔɣunaayili din be Tolon polo ŋɔ na. Nimaani ka m ba daa kpuɣi m ma n-kuna yaŋɔ nti dɔɣi m mini yi bapirinima ban be yaŋɔ ŋɔ, ni yi pirinima zaa. Yi bi nya? Yi yi kpahim viɛnyɛla yi ni nya ka ti mini ba nindoo ŋmani taba. Daŋ bi naara. Dɔɣibu ni kuli dɔɣiri sahakam maa daŋ yɛligiri maa. Dina n-che ka nira ku tooi mi o daŋ zaa”. “Azindoo ŋun yɛli achiika, ti pa baŋ daŋ ni nyɛ shɛli”.

Bachi biɛlima mali niŋ

Karimi salinli shɛli din be zuɣusaa ŋɔ ka booi di bachi gahinda gbuna ni. Lɛbigim lala bachi gahinda ŋɔ silimiinsili ni n niŋ a kundi sabirili puuni.

Bɔhisi mali niŋ

Labisim bɔhisi ꬼɔ viɛnyɛliꬼga 1. Saha dini ka Azima mini Azindoo daa lee yi shikuru kuna? 2. Azima mini Azindoo ba yuli? 3. Yaɣa dibaala ka nira dɔɣim be? 4. Bɔ n-lee nyɛ dɔɣim? 5. Bɔ n-lee nyɛ daŋ?

Tuma mali niŋ

1. Buɣisimi a mayili dɔɣim ni nyɛ ninvuɣi shɛba. – niribaanu 2. Wuhimi a bayili dɔɣim ni nyɛ shɛba . – niribaanu 3. Dɔɣirikpɛma nyɛla ninkurugu so ŋun nyɛ kpɛma yi dɔɣim ni zaa. Ŋuni n-lee nyɛ a dɔɣim ni dɔɣirikpɛm? - bayili polo ni mayili polo.

Kundivihira mali niŋ