Dagbaŋ Nama Lahabali
1. Dagbaŋ zaa na' zuɣu n-nyɛ Yaan Naa.
2. Yaan Naa yi kani, Dagbaŋ sulinsi bɛla kuɣu naa nuu ni
3. Tɔloŋ naa n-nyɛ Yaan Naa wulana.
4. Kumbuŋ naa mi n-nyɛ yani-kpanalana mini sapashini
5. M ba Duɣu n-nyɛ ŋuni mali saamba n-kpɛri YAAN NAYILI.
6. Kuɣu n-nyɛ Yɔɣu kpamba kpɛma.
7. Namɔɣila nyɛla yani kpambaliba
8. Yani nabihi bi nyari Baɣili Yani nabia yi nya Baɣili bɛɛ n chaŋ Baɣili o ku lahi o ba yili
9. Sapashini tali pilila naa Gariba saha
10. Sapashinnima ʒiinla kuɣisi zuɣu
11. Sapashinnima ŋmɛrila dawule, kambɔdaliga bɛɛ luŋa. Dagbamba lahi booni sapashinnima la kambɔnsi
12. Yani kamonakpɛma n -nyɛ sapashinnima zaa kpɛma
13. Naa Zanjina saha ka zipilsi,bɔbisi bɔbbu, kuli sɔɣibu ni yɛri sɔbu pili.
14. Naa kpambaliba puuni, sapashinnima m-pilindi Nayili zɔŋ
15. Naa Luro daa di tinsi n-ti paai pihi ka naa yi paai yɔɣu Tɔlandi
16. Naa Luro bihi ban di yani ( Yoɣu tolandi ) m-bɔŋɔ:
A. Zuu Tituɣiri
B. Zaɣili
C. Zokule
D. Gungɔbili ( Nabifaralana )
18. Naa Luro ma yuli m-booni Bɛ tam bɛ piligu
19. Naa Luro paɣ' Yuri n-nyɛ Kɔyibga
20. Zuu Tituɣiri ma yuli m-booni
20. Dagbaŋ malila tɔbu bihi di baa ata. Tɔbu bihi maa n-nyɛ :
A. Sunsuuni tɔbu nuu
B. Nu'dirigu tɔbu nuu
C. Nu'zaa tɔbu nuu[1]
Tɔbu Nuu Biɛhigu mali niŋ
1. Kamɔnakpɛma mini Achiri m-bɛ sunsuuni tɔbu nuu maa
2. Damankuŋ mi m-bɛ tɔbu nuu din nyɛ nu dirigu maa
3. Chirifo mi bela nu'zaa polo tɔbu nuu maa
Dagbaŋ Nam Shɛŋa ŋan Bi Dira Yira mali niŋ
Dagbaŋ Nam Shɛŋa ben ka bi dira yira. Nama kamani Tindaani bi diri yira.
Tiŋsi beni ka nira yi di ŋa a bi lahi yiri loori tiŋa. Hali gba a yi nyɛla yan nabia gba, soli kani ni a yi n-looi nam. Lala nama maa shɛŋa m-bɔŋɔ:
A. Toloŋ
B. Gukpegu
C. Naantoŋ
D. Kumbuŋ
E. Gushegu
F. Yɛlizoli ( Zabizuɣu )
Tinsi Bee Nama ŋan Diri Yira mali niŋ
Tinsi bɛɛ Nama ŋan diri yira gba be Dagbaŋ ka a yi kuli di ŋa a mali soli ni a yi n-looi tiŋshɛli bɛɛ nam shɛli. Lala nama bɛɛ tinsi maa m-bɔŋɔ :
1. Bamvum
2. Saginarigu
3. Savulugu
4. Tampioŋ
5. Mioŋ
Yaan Nabihi Nama mali niŋ
1. Mioŋ
2. Savulugu
3. Kariga
4. Saŋnarigu
5. Banvum, ni di pahi pahi
To amaa n ni kali tiŋshɛŋa ŋɔ yaansi gba tooi diri di shɛŋa kamani, Bamvum, Sagnarigu ni din pahi
Yani Gbaŋlannima Nama mali niŋ
Niri yi pun ka nam ka yɛn ʒini yani gbaŋ, faa shee ka bi leegi o nama ŋɔ zaɣ yini ka o naai ʒini gbaŋ maa.
1. KAMPAKUYA NAA YILI
2. BƆLIŊ NAA YILI
3. GUSHEE NAA YILI
Yaan Naa Paɣiba Nama mali niŋ
1. Gbanzaliŋ
2. Katini
3. Galgban
4. Solɔɣu
5. Koyibga
Nabipuɣisi Nama mali niŋ
1. Kpatua
2. Gundonaa
3. Kiluɣu lɔɣu
4. Shiliŋlana
Afanima Nama mali niŋ
1. Limam, ŋun n-su giŋli puhi bahi kum zuɣu di yi niŋ ka so kani Tiŋ ni.
2. Naayim n-nyɛ ŋun pa tiŋlimam zuɣu afanima ni.
3. Yɛrinaa n-nyɛ ŋun suri kum kom di niŋ ka so kpi tiŋ ni.
Nakɔhinima Nama mali niŋ
1. Nakɔhinaa
2. Baba
3. Taribabu
Machelinima Nama mali niŋ
1. Sonaa
2. Bɔrigu
3. Faamuru
4. Zaŋa naa
Lunsi Nama mali niŋ
1. Namonaa
2. Luunaa
3. Sampahinaa
4. Tahanaa
Sapashinnima Nama mali niŋ
1. Kamonaa
2. Achiri
3. Chirifo
4. Boaru
5. Montana
6. Takoro ni din pahi pahi
Tiŋnaa Kpambaliba mali niŋ
Tiŋnaa kam malila o kpambaliba ban sɔŋdi tiŋ maa gbɔbbu. Kpambaliba maa shɛb m bɔŋɔ:[1]
1. Wulana : ŋun m-pa naa zuɣu kpamli polo
2. Kpanalana : ŋun gba mi m-pa wulana zuɣu kpamli polo
3. Gusheenaa
4. Yimahinaa
5. Zaɣiri naa ( zayurinaa ) o tuma zoya nayili n-gari kpambalib maa zaa.
A. Ŋun tariti nayili tarili
B. Ŋun ka naa timda ka bolindi nira ŋun tum taali na nayili
C. Ŋun n lahi deeri pini n tiri naa.
D. Bi yi lahi yɛn fiɛbi ŋun tum taali nayili ŋun n lahi yɛn fiɛbi o