William Quaitoo

O nyɛla Ghana siyaasa nira

William Agyapong Quaitoo (bɛ daa dɔɣi o la silimin'gɔli September biɛɣ'piniyini dali yuuni 1966 tiŋa yuli booni Akim Gyadam) o nyɛla Ghana siyaasa nira. O daa nyɛla jintɔra zaŋti Akim Oda Constituency, Eastern Region n-ti 7th Parliament.[1][2] Bɛ daa piigi o la Deputy Minister zaŋti pukparilim yaɣili yuuni 2013.[3] Ŋun nyɛ Chief executive officer zaŋti Tree Crops Development Authority.[4][5]

William Quaitoo
Member of the 6th Parliament of the 4th Republic of Ghana (en) Translate

Silimin gɔli January 7, 2013 - Silimin gɔli January 6, 2017
Piibupiibu yaɣili: Akim Oda Constituency (en) Translate
N piigo niŋ: 2012 Ghanaian general election (en) Translate
Member of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana (en) Translate

Silimin gɔli January 7, 2017 -
Piibupiibu yaɣili: Akim Oda Constituency (en) Translate
N piigo niŋ: 2016 Ghanaian general election (en) Translate
Silimin gɔli September 11, 1966 (run 57)
O ya TiŋgbaŋGhana
Education
Shikuru shɛli o ni chaŋUniversity of Cape Coast Bachelor of Science (en) Translate, diploma (en) Translate : chemistry (en) Translate, education (en) Translate
University of Ghana Master of Business Administration (en) Translate
Western Galilee College (en) Translate diploma (en) Translate
Ghana Senior High Technical School (Takoradi) (en) Translate
Shɛhira gbaŋdiploma (en) Translate
undergraduate degree (en) Translate
Bala yɛlibu, sabbu bee buɣisibuSilmiinsili
Tuma
Tumapolitician (en) Translate ni businessperson (en) Translate
AdiiniKristatali

O biɛhigu Piligu mini shikuru baŋsim mali niŋ

Bɛ daa dɔɣi la Quaitoo silimin gɔli September biɛɣ'piniyini dali yuuni 1966 tiŋa yuli booni Akim Gyadam ka di be Eastern Region , Ghana. O chaŋ la Kalpohin Primary School din be Tamale, Yoo Roman Catholic Primary School ka di be Savelugu n-ti pahi Vitting Experimental Junior Secondary School ka di be Tamale di zaasa Northern Region, Ghana. O chaŋ la Ghana Secondary Technical School n-ti nya GCE 'O' Level, Takoradi ni Oda Secondary School n-ti deei o GCE 'A' Level, Akim Oda. O bɔhim la Galilee College din be Israel, ni ka o nya Diploma in Agribusiness, Export and Marketing Management. O daa chaŋ University of Cape Coast n-ti nya o BSC (HONS) in Chemistry and Diploma in Education. O daa lahi nya MBA ka di yina University of Ghana.[4]

Tuma mali niŋ

Quaitoo nyɛla ŋun piligi tuma yuuni 2000 din daa niŋ ka bɛ piigi o Market Development Manager zaŋti OIC International. O daa nyɛla manager zaŋti lala tuma duzuɣu hali ni yuuni 2002. Yuuni 2002, bɛ daa piigi o Programmes Manager zaŋti Enterprise Works, Ghana ka daa tum din ni hali ni yuuni 2006. Yuuni 2006 naabu ni, bɛ daa lahi piigi o Manager zaŋti Ghana Cocoa Board hali ni yuuni 2012.[6]

Siyaasa tali mali niŋ

Quaitoo nyɛla ŋun be Wɔbigu paati(New Patriotic Party). O nyɛla jintɔra kuro zaŋti Akim Oda piibu piibu yaɣili.[7][8] Yuuni 2020 Wɔbigu paati (NPP) mabiligu piibu piibu ni, o daa koŋ nasara n-ti Alexander Ackum.[9][10]

Yuuni 2012 piibu piibu mali niŋ

Yuuni 2012 Ghana nim piibu piibu, o daa di la Akim Oda piibu piibu yaɣili jintɔri kuɣ ŋɔ ni kalinli din yiɣis 18,982 ka di zani kɔbigi puuni vaabu 62.74% ninvuɣ shɛba ban daa niŋ piibu piibu ŋɔ ka lɛm paati(NDC) jintɔra Kwabena Nkansah Asare daa nya kalinli din yiɣisi 6,315 ka di zani kɔbigi puuni vaabu 20.87% ninvuɣ shɛba ban daa niŋ piibu piibu ŋɔ ni, ŋun daa nyɛ jintɔra zaŋti PPP Kofi Asamoah-Siaw daa nyɛla kalinli din yiɣisi 782 ka di zani kɔbigi puuni vaabu 2.58% ninvuɣ shɛba ban daa niŋ piibu piibu ŋɔ ni, ŋun daa zani n-ti NDP Aninakwah Joshua Kwabena daa nyɛla kalinli din yiɣisi 278 ka di zani kɔbigi puuni vaabu 0.92% ninvuɣ shɛba ban daa niŋ lala piibu ŋɔ ni, Baa Abora daa zani la o gama ka nya kalinli din yiɣisi 1,626 ka di zani kɔbigi puuni 5.37% ninvuɣ shɛba ban daa niŋ lala piibu piibu ŋɔ puuni n-ti pahi ŋun gba daa zani o gama Augustus Ennin Attafuah daa nya kalinli din yiɣisi 1,993 ka di zani kɔbigi puuni vaabu 6.59% ninvuɣ shɛba ban daa niŋ piibu piibu ŋɔ ni.[11]

Yuuni 2016 piibu piibu mali niŋ

Yuuni 2016 Ghana nim piibu piibu, o daa lahi nyɛla ŋun di Akim Oda piibu piibu yaɣili jintɔri kuɣ ŋɔ ni kalinli din yiɣisi 21,131 ka di zani kɔbigi puuni vaabu 73.4% ninvuɣ shɛba ban daa niŋ piibu piibu ŋɔ ka lɛm paati (NDC) jintɔra Kwabena Nkansah Asare daa nya kalinli din yiɣisi 6,892 ka di zani kɔbigi puuni vaabu 23.9% ninvuɣ shɛba ban daa niŋ piibu piibu ŋɔ ni, ŋun daa zani n-ti PPP Baa Abora daa nyɛla kalinli din yiɣisi 599 ka di zani kɔbigi puuni vaabu 2.1% ninvuɣ shɛba ban daa niŋ lala piibu piibu ŋɔ puuni n-ti pahi ŋun daa CPP jintɔra George Owusu Agyemang gba daa nyɛla kalinli din yiɣisi 161 ka di zani kɔbigi puuni 0.6% ninvuɣ shɛba ban daa niŋ piibu piibu ŋɔ ni.[12]

Komitii nima mali niŋ

Quaitoo daa nyɛla Chairman zaŋti Parliamentary Select komitii shikuru baŋsim bɔbu yaɣili.[13][9]

Deputy Minista tali chɛbu mali niŋ

Silimin gɔli August yuuni 2017, Quaitoo daa yɛli la yɛltɔɣa shɛŋa zaŋ kpa ninvuɣ shɛba ban be Northern region, Ghana.[14][15] O daa yɛli ya o lahabali puuniIn" ti mabihi shɛba ban be [ northern Ghana], yɛla to pam. N-be la ni maani yuun pishi ni ayopɔin, n-nyɛla ŋun yɛri Dagbani ka Dagbani bilichini la ni din pahi. Bɛ nyɛla ninvuɣ shɛba ban yɛla to pam. Di yi niŋ ka so yɛli ni "armyworm" saɣim la o puzuri, shee lala niri ŋɔ tahi o daliri nim na. Ti ka lala taarihi ŋɔ. Di kuli nyɛla so shɛli dɔni deeri liɣiri gomnanti sani; bɛ tuma bala saha kam." Din daa niŋ ka o yɛli o noli ni zilikom naai, ninvuɣ daa yɛliya ni yimi minista tali ŋɔ ni dama o yɛltɔɣa maa zaa nyɛla "tribalistic". O daa yina silimin August biɛɣ'pihita yini ka dali yuuni 2017 n-ti yi Deputy Minister of Agriculture.[16][17][18][19] O daa deeigi o nyɛ Kennedy Osei Nyarko.[20][21][22]

Maŋmaŋ biɛhigu mali niŋ

Quaitoo nyɛla ŋun mali paɣa ni bihi anu. O nyɛla dolodolo nira ka jamdi Naawuni Baptist. O nyɛla ŋun yɛri siliminsili, kanbonsili, Dagbani, Hausa n-ti pahi Ga.[4]

Kundivihira mali niŋ

  1. Allotey, Godwin Akweiteh (October 3, 2017). Akim Swedru MP replaces Quaitoo as Deputy Agric Minister.
  2. Parliament of Ghana.
  3. The-Deputy-Minister-of-Agriculture-William-Quaitoo (en-US) (2019-09-17).
  4. 4.0 4.1 4.2 Hon. William Agyapong Quaittoo – World Coffee Producers Forum (en-US).
  5. Ayamga, Emmanuel (2020-09-30). Akufo-Addo re-appoints Minister who resigned over "Northerners are difficult people" comment (en).
  6. William Agyapong Quaitoo, Biography.
  7. There is no need for William Quaittoo to resign as an MP – Prof Emmanuel Asante.
  8. Akim Oda MP cuts sod for 3 new educational projects.
  9. 9.0 9.1 Kotoku chiefs caused my defeat - William Quaitoo - MyJoyOnline.com (en-US) (2020-06-24).
  10. NPP Primaries: Incumbent MP William Quaitoo Loses Oda; Asenso Boakye Wins Bantama (en).
  11. FM, Peace. 2012 Election - Akim Oda Constituency Results.
  12. FM, Peace. 2016 Election - Akim Oda Constituency Results.
  13. Sex For Grades: I’m Not Surprise — William Quaitoo (en).
  14. Deputy Agric Minister William Quaitoo resigns (August 29, 2017).
  15. Online, Peace FM. Quaitoo's Resignation Indicates No Space For Ethnocentrism In Ghana.
  16. Afanyi-Dadzie, Ebenezer (August 29, 2017). Deputy Agric Minister resigns over ethnocentric comments.
  17. I still consult for Agric Ministry – William Quaitoo.
  18. 'I resigned to bring peace' – William Quaitoo says in farewell message to colleagues (August 30, 2017).
  19. NPP Candidate Lobbies For Quaitoo Job (en-US) (2017-09-05).
  20. Akufo-Addo nominates Kennedy Osei Nyarko as Dept Agric Minister (en) (2017-10-03).
  21. Akim Swedru MP replaces Quaitoo as Deputy Agric Minister (en-US).
  22. President Nana Akufo-Addo has named the Member of Parliament for Akim Swedru, Kennedy O.