Sophia Akuffo

Ghana alkaali nima ban nyɛ paɣaba

E-Class

Sophia Akuffo
Justice of the Supreme Court of Ghana (en) Translate

1995 - 2019
Chief Justice of Ghana (en) Translate

Silimin gɔli June 19, 2017 - Silimin gɔli December 20, 2019
Akropong (en) Translate, Silimin gɔli December 20, 1949 (run 74)
O ya TiŋgbaŋGhana
Education
Shikuru shɛli o ni chaŋHarvard Law School (en) Translate
Parliament Hill School (en) Translate
Wesley Girls' Senior High School
Ghana School of Law (en) Translate
Bala yɛlibu, sabbu bee buɣisibuSilmiinsili
Twi (en) Translate
Tuma
Tumapolitician (en) Translate, Sariya dira ni sariya ŋmaara
Tuma sheeAnkara

Sophia Abena Boafoaa Akuffo JSC daa nyɛla Ghana Chief Justice[1] zaŋ gbaai yuuni 2017 ti kpa silimiin-goli December 2019. Pɔi o piibu ŋɔ, o daa nyɛla Jaagi(Judge) nti Ghana Supreme Court (Kootu) tum yuuni 1995.

Silimiin-goli May biɛɣu piiya ni yini dali yuuni 2017 ka tiŋgbani zuɣulana, jilimalana Nana Akufo-Addo daa pii o n lɛbi Alikaali kpɛma nti Supreme Kootu Ghana, naɣila jintɔraba ban be jinaduu nti saɣiti. Akufo-Addo daa chɛ mi ka o po pɔri silimiin-goli June biɛɣu piiya ni awɔi yuuni 2017 (19th June 2017) n pahiri piiya ni ata Ghana Alikaali kpamba puuni. O sariya dibu bahigu daa nyɛla silimiin-goli November biɛɣu piiya ni anii (18th November 2019) ka Supreme Kootu saɣiti ni di tu ni bɛ ʒiini bakɔi pahigu ni holidays dabisa n diri sariya din nyɛ talahi. O daa lahi di alizama m paɣiri tiŋgbani zuɣulana kuronima kaman Atta Mills ŋun daa wuhi o Taxation Ghana Law School ka daa lahi pii o nti African Court of Human and People's rights Ethiopia.

O daa lahi di alizama tiŋgbani zuɣulana kuro Jerry Jonh Rawlings gba ni daa pii o kpehi Supreme Kootu yuuni 1995, ka tiŋgbani zuɣulana kuro John Agyekum Kuffour gba daa pii o nti African Court of Human and People's rights Ethiopia yuuni 2006. O daa lɛbila Kootu zuɣulana kadi nyɛla tiŋgbani zuɣulana kuro John Dramani Mahama n daa tabi soŋ ka tiŋgbani zuɣulana Nana Akufo-Addo pii o Chief Justice.

Shikuru Baŋsim mali niŋ

O daa nyɛla Presbyterian miniser bia, o daa chaŋ Wesley Girls High school o Secondary shikuru saha Cape Coast, nti deei o Bachelor of Law degree University of Ghana, n tirisi chaŋ Ghana School Of Law nti lɛbi Alikaali niri. O daa bohim la looya tali Nana Akufo-Addo sani. O mali la Master's degree Law din yi Harvard University din America.[2]

Tuma mali niŋ

Sophia Akuffo nyela Governing Committee of the Commonwealth Judicial Education Institute puuni yino n lahi nyɛ Daambilo nti Dispute Resolution buɣibahi(Task force) yuun gbaliŋ. Silimiin-goli January yuuni 2006, ka bi daa pii o n lɛbi African Court on Human and People's Rights tuuli Alikaali kpɛma. Piligu bi daa pii o la yuma ayi, n daa labi pii o hali ni yuuni 2014 ka o daa nyɛ zuɣulana (President) ni wulana (Vice President) nti Kootu maa.

Chief Justice mali niŋ

Silimiin-goli May biɛɣu piiya ni yini dali yuuni 2017 ka tiŋgbani zuɣulana, jilimalana Nana Akufo-Addo daa pii o n lɛbi Alikaali kpɛma nti Supreme Kootu Ghana, naɣila jintɔraba ban be jinaduu nti saɣiti. Akufo-Addo daa chɛ mi ka o po pɔri silimiin-goli June biɛɣu piiya ni awɔi yuuni 2017 (19th June 2017) n pahiri piiya ni ata Ghana Alikaali kpamba puuni. O sariya dibu bahigu daa nyɛla silimiin-goli November biɛɣu piiya ni anii (18th November 2019) ka Supreme Kootu saɣiti ni di tu ni bɛ ʒiini bakɔi pahigu ni holidays dabisa n diri sariya din nyɛ talahi. O daa lahi di alizama m paɣiri tiŋgbani zuɣulana kuronima kaman Atta Mills ŋun daa wuhi o Taxation Ghana Law School ka daa lahi pii o nti African Court of Human and People's rights Ethiopia.

O daa lahi di alizama tiŋgbani zuɣulana kuro Jerry Jonh Rawlings gba ni daa pii o kpehi Supreme Kootu yuuni 1995, ka tiŋgbani zuɣulana kuro John Agyekum Kuffour gba daa pii o nti African Court of Human and People's rights Ethiopia yuuni 2006. O daa lɛbila Kootu zuɣulana kadi nyɛla tiŋgbani zuɣulana kuro John Dramani Mahama n daa tabi soŋ ka tiŋgbani zuɣulana Nana Akufo-Addo pii o Chief Justice.

Alikaali sabbu mali niŋ

New Patriotic Party Vrs Attorney General (ka bi daa lahi booni li CIBA case) 1997 ICHRL 24 (12th March, 1997)

Tuma chɛbu mali niŋ

Akuffo ni daa chɛ tuma n-nyɛ Chief Justice yuuni 2019, silimiin-goli March biɛɣu pishi anii dali yuuni 2020 ka tiŋgbani zuɣulana Nana Akufo-Addo daa pii o ni o lɛbi daambilo nti COVID-19 National Trust Fund shɛli bɛni daa kpa coronavirus doro la saha.

O daŋ mali niŋ

Kundivihira mali niŋ

  1. Justice Sophia Akuffo appointed new Chair of University of Ghana Governing Council - MyJoyOnline.com (en-US) (2021-07-26).
  2. Sophia Akuffo, Biography.