Viɣu[1] nyɛla noonsi puuni yino. Viɣu mali la biɛhi ayi ni kpunkpama ayi. Viɣu nyɛla noogi ŋun mali ninkara, hali ka o ni tooi lihi chirigi ninsali nini polo ka dabiɛm gbaagi a. Ka viɣu lee lan nyɛ noogi ŋun gbihiri pam. Binniɛŋ ŋɔ mali saha gba ka o tam tia zuɣu ka a ni tɔ taaya bee n labi o kuɣa bu shɛm ka o ku yiɣi.

Viɣu
taxon
Yaɣ shelinooŋa Mali niŋ
Di bukaataowl Mali niŋ
Nangban yiŋga YuyaStrigiformes Mali niŋ
Yaɣili Kpamliorder Mali niŋ
Lamba ZuliyaAfroaves Mali niŋ
Taxon common nameugler, sove Mali niŋ
Pilibu saha60 million years BCE Mali niŋ
Bindirigu ni yiri shɛli naEuropean rabbit Mali niŋ
Kumsi malibuQ47261571 Mali niŋ
CITES AppendixAppendix II of CITES Mali niŋ
Taxon rangeBrazil Mali niŋ

O balibu mali niŋ

Viɣu balibu zooya,

  1. Vi'ʒee zaɣi chichariga
  2. Vi'pupuɣu
  3. Vi'piɛlli zaɣi chichariga.[2]

O zuliya nambu mali niŋ

Viɣu wɔɣiri mi. Pɔi ka o ti yɛn wɔɣi shee ka o nyɛ gala. Viɣu nyɛrila o gala niŋdi tia yɔɣu ni. O tooi nyɛri gali yini zaŋ hali ni gali pia ni ata (1-13 eggs). Amaa viri pam lee zoomi ka bɛ nyɛri gala ayi zaŋ chaŋ di baa anu. Viɣu mi yi kuli pili la hali gali li nyɛbu tɔ o mi lan pili li la ŋunibu maa. Di niŋ tɔm pam ka viɣu nyɛ gali li ka lan yiri yiriŋ yiriŋ ka cheri li. Lala ka o yɛn pɔli gala ŋɔ hali kadi ti waɣi.

O dibu mali niŋ

Viɣu nyɛla binɣirigu ŋun bidirigu nyɛ nimdi. Viɣu mi dibu zaa doli la yuŋ, da yuŋ ka o tooi gɔra. Viɣu diri la binniɛma kamani, saba, jangbarisi,sakɔri, ni binniɛn baligu ban pahi. Viɣu ni mali balibu la zuɣu, bɛ shɛba tooi nyɛla ban diri zahama. Ka bɛ shɛba gba lan tooi gbahiri bɛ binyiɣiri taba dira.[3] Din bo ŋɔ wuhiya ni pɔi ka viɣu ti yɛn tiligi kum sheei o kula o binniɛn kpee.

Kundivihira mali niŋ

  1. Naden, Tony. 2020. Pictures and words, Dagbani Dictionary.
  2. Lowe, Joe (2020-01-21). Owls of the United States: A List of all Species (en).
  3. Staff, AZ Animals (2021-10-25). What Do Owls Eat? (en-US).
Lahabali ŋɔ kuli nyɛla zaɣa ŋmaa. A ni tooi sɔŋsi Wikipedia ka ti sabi li ka di yaligi.