Kpaŋ nyɛla binkɔbiga ŋun nyɛ yiŋ bingula la puuni yino. Mɔɣini gba mali kpaŋ amaa ti booni la ŋuni yɔkpaŋ. Kpaŋ mini noo biɛhigu ŋmani la taba amaa ka wɔliginsim lee bahi be bɛ sunsuni. Kpaŋ mali la behi ayi,kpunkpama ayi,ka lan mali kobiri. Kpaŋ zuɣu tɔ la bingoo ka Dagbamba booni li gaa. Kpaŋ kobiri lan nyɛla din tɔ zaɣi chichara. O lan nyɛla binniɛŋ ŋun yiɣira ka lan gori fini. Daadama tooi wumsiri la kpaŋ nimdi zuɣu.[1]

Kpaŋ anfaani nima. mali niŋ

  1. Kpaŋ nyɛla daadama ni kɔrigi sɔ niŋdi nimdi.
  2. Pukpariba bee kpaan guliba kohiri o gala nyɛri liɣiri.
  3. Pukpariba lan mali kpaŋ bina yaɣintiri bɛ kaɣisori ni ka di pahiri ni kulim.
  4. Kpaŋ nyɛla binniɛŋ nira ni ni tooi kohi nyɛ liɣiri.
  5. Kpaŋ lan diri binniɛn baligu ban mali barina ti ninsalinima mini bikɔb'wumsira zaa.[2]
  6. Kpaŋ lan nyɛla binniɛŋ ŋun guri o taba ka cheri barina. Shɛhira,di yi niŋ ka kpina chani ka yino ti nyɛ wahu bee binniɛŋ ŋunni tooi tumba chuuta o yɛn kuhimi ka o taba maa zaa baŋ. Hali lala kuhigu ŋɔ ni tooi che ka nohi ni binniɛma ban pahi gba tiligi.

Kpaŋ zuliya nambu mali niŋ

Dagbaŋ kpina nyɛrila gala ka nir'ba mali li suri nohi ka bɛ wɔɣira. Ka di daliri nyɛla Kpaŋ ni yiɣiri ka gori yiriŋ la zuɣu o yi wɔɣi o gala talahi n nyɛli ni o labi bihi ŋɔ,bee ka bɛ chwba ka bin gbahira kamani nantarisi ni waɣiri gbahiba. Kpaŋ tooi nyɛrila o gala la tuturi ni bee zimsim shee. Bɛ mi yi zaŋ kpaŋ gala su noo chirili ka o yɛn ŋuni di zuɣu ka di wɔɣi. Noo ŋun wɔɣi bihi ŋɔ n yɛn gbubi kpaan bihi ka bɛ ti niŋ zaɣi kura ka o naan yi bahiba.

Kundivihira mali niŋ

  1. Guinea Fowl | Animal & Food Sciences.
  2. 7 Advantages of Keeping Guinea Fowl on Your Homestead – Mother Earth News (en-US) (2022-07-07).