Cuban rumba

binkumda balishɛli

Cuban Rumba nyɛla  secular genre of Cuban music ka mali waa,Daadam shihibu (percussion) nti pahi yila. Di yili cuba wulinluhili yaɣili, ka di be  urban Havana mini  Matanzas,   19th century bahigu puuni saha. Di nyɛla din be gban'sabila tingbani waa taada, dini n-nyɛ;  Abakuá mini yuka,  nti pahi Spanish-based coros de clave.  Argeliers León yɛliya ni , rumba nyɛla  "genre complexes" nima maani daa nyali yini din be  Cuban music puuni,[1]ka di ni mi shɛli ni  rumba complex maa pa nyɛ  musicologists ni mali shɛli tumdi. [2][3]   Lala  complex  ŋɔ maa nyɛla din nyɛ rumba balibu dibaata zuɣu  (yambú, guaguancó ni columbia), nti pahi bɛ bal'shɛŋa din yi di puuni na nti pahi style shɛŋa din pahi.

Cuban rumba
music genre, waa balibu
Yaɣ shelimusic of Cuba Mali niŋ
Tingbani shɛli din yinaCuba Mali niŋ
Intangible cultural heritage statusRepresentative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity Mali niŋ
Described at URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/01185, https://ich.unesco.org/fr/RL/01185, https://ich.unesco.org/es/RL/01185 Mali niŋ
Practiced byrumbera Mali niŋ

Rumba nyɛla  secular genre of Cuban music ka mali waa,Daadam shihibu (percussion) nti pahi yila. Di yili cuba wulinluhili yaɣili, ka di be  urban Havana mini  Matanzas,   19th century bahigu puuni saha. Di nyɛla din be gban'sabila tingbani waa taada, dini n-nyɛ;  Abakuá mini yuka,  nti pahi Spanish-based coros de clave.  Argeliers León yɛliya ni , rumba nyɛla  "genre complexes" nima maani daa nyali yini din be  Cuban music puuni,[1]ka di ni mi shɛli ni  rumba complex maa pa nyɛ  musicologists ni mali shɛli tumdi .  Lala  complex  ŋɔ maa nyɛla din nyɛ rumba balibu dibaata zuɣu  (yambú, guaguancó ni columbia), nti pahi bɛ bal'shɛŋa din yi di puuni na nti pahi style shɛŋa din pahi.

Kali soli zuɣu, ninvuɣ' shɛba  ban nyɛ faranima ka kpini gban'sabila tin' gbana n-ni  solares (courtyards) n-diɛmdi li. Rumba n-na ka nyɛ Cuba's yila mini wa' shɛli din mali anfaani.  Kukɔli taɣibu, elaborate dancing mini  polyrhythmic drumming  zaa nyɛla  rumba  daantalisi zaŋ chaŋ bɛ ni yiini bɛ yila shɛm. Cajones ( Adaka shɛŋa bɛ mi zaŋ dɔɣi mali)  daa nyɛla bɛ ni zaŋ shɛli n-leei lunsi, hali ni  20th century piligu, di ni daa taɣili  ti tumbadoras (conga drums). genre's recorded history maa saha , din daa pili yuuni 1940s puuni,  Rumba ni kpaŋ bɛ maŋa n-ti pini shɛŋa , dini n-nyɛ; Los Papines, Los Muñequitos de Matanzas, Clave y Guaguancó, AfroCuba de Matanzas mini Yoruba Andabo.

Tum di piligu ha,  genre's ni nya  milinsi shɛli  nyɛla cuba nua ni be shɛli ni, amaa di ni nin'viɛla nyɛla din gɔ n-gari Island zuɣu .  Amɛrika (United States) tingbani puuni, di zaŋdi la di yuli n-tiri bɔ ni kuli bɔli shɛli ni  it "ballroom rumba", bee rhumba,  ka gban'sabila tingbana ni mi  (Africa) soukous  ka bɛ tooi booni ni "Congolese rumba" maa (dimini o ku be son cubano) zaa , di yaa  Spain puuni nyɛla  rumba flamenca ni di di shɛli shɛhira, ka taɣili bɔli  Catalan rumba.

Etymology mali niŋ

rumba mamaŋ pilli nyɛla so ni na bi mi shɛli lahibali shɛli bi yini  Diccionario de la lengua española baŋsim yaɣ'shɛli n-wuhiri di ni nyɛ shɛli.[4]Joan Corominas wuhiya ,ni bachi din yina "rumbo" puuni, gbunni n-nyɛ  Vuri din mali yaa (uproar) (din daa na nyɛ  "pomp")  ka lahi nyɛ ŋarim baŋsim yaɣili  (the course of a ship),  ka di maŋmaŋ nyɛ din yina bachi shɛli din bɔli  "rombo" puuni ("rhombus"),  di nyɛla nahigban'shɛli din be kɔmpaasinima puuni (compasses).[5] Yuuni 1978 sabbu  documentary La rumba puuni,   Óscar Valdés ni daa daarɛkti (directed) shɛli wuhiya ni bachi din nyɛ  rumba nyɛla din pilli yina  Spain ni di sɔŋsi  " bin' shɛɣu kam puuni nimmohi ni kani (all that is held as frivolous), din yina bachi shɛli din nyɛ "mujeres de rumbo puuni".[6] Cuba puuni , din tooi lahi niŋ ka bachi maa pilli yina West African bee  Bantu balli  (language)  puuni, di ni niŋ ka di mini  Afro-Caribbean bachinima kamani   tumba, macumba, mambo nti pahi  tambómani taba.[2]  Cuba 19th century saha, di bahi bamdi  urban Havana  mini Matanzas saha, niriba ban daa nyɛ gbansabila ʒim daa nyɛla ban pun mali rumba bachi ŋɔ ka di gbunni lahi  nyɛ paati dibu  (party). Olavo Alén yɛliya , ni yaɣa ŋɔ puuni, "[saha din gari] rumba daa bi lahi nyɛ bachi shɛli din gbunni nyɛ paati dibu (party), di daa pa nyɛla Cuba yila bali shɛli ka lahi nyɛ waa bali shɛli (specific form of dance)."[7] Bachi din nyɛ rumbón  mini  rumbantela ŋɔ  (din nyɛ latter of Galician bee Portuguese  pilli [5]nyɛla bɛ ni daa kuli zaŋ shɛli ni di wuhi  rumba  diɛma pala zuɣu. [8][9] Bachi maa gbunni balibu nyɛla din be  Cuba balli ni ka di gbunni wuhiri paatinima (parties) dibu, kamani changüí (in Oriente), guateque ( din be tinsi din na bɛ lɛbigi puuni), tumba ( Afro-Cubans nima n-niŋdi li), bembé (ban gbuni kpalanzuya ni  Santería), macumba mini mambo.

Di karim baŋsim yaɣili galisim zuɣu  (etymology), rumba bachi ŋɔ lahabaya puuni wuhiya ni di gbunni balibu nyɛla din zooi pam.  19th century naabu saha,  Cuban peasants (guajiros)  daa nyɛla ŋun pili rumbitas diɛma diɛmbu bɛ paatinima dibu shee (guateques, changüís, parrandas mini fiestas patronales).  Yilanima ŋɔ daa nyɛla din be ka  urban guarachas (amaa ka   rumbas zaɣ'maŋli), din daa mali  meter in contrast yaɣa ayi zuɣu, nti pahi   ternary meter of traditional rural genres kamani  tonada  mini zapateo zuɣu.[10][11] Cuban bufo theatre din daa be  20th century piligu,  di  guarachas  maa daa nyɛla din daa yɛn yili diɛma maa nyaaŋa, bɛ daa booni li mi ni rumba final,  di mini  rumba waa maa maŋmaŋ ni bi ŋmani taba maa zaa yoli.[12][13]

Nahingban mali niŋ

Binkumdi ŋmɛri nima mali niŋ

rumba mamaŋ pilli nyɛla so ni na bi mi shɛli lahibali shɛli bi yini  Diccionario de la lengua española baŋsim yaɣ'shɛli n-wuhiri di ni nyɛ shɛli.[4] Joan Corominas wuhiya ,ni bachi din yina "rumbo" puuni, gbunni n-nyɛ  Vuri din mali yaa (uproar) (din daa na nyɛ  "pomp")  ka lahi nyɛ ŋarim baŋsim yaɣili  (the course of a ship),  ka di maŋmaŋ nyɛ din yina bachi shɛli din bɔli  "rombo" puuni ("rhombus"),  di nyɛla nahigban'shɛli din be kɔmpaasinima puuni (compasses).[5] Yuuni 1978 sabbu  documentary La rumba puuni,   Óscar Valdés ni daa daarɛkti (directed) shɛli wuhiya ni bachi din nyɛ  rumba nyɛla din pilli yina  Spain ni di sɔŋsi  " bin' shɛɣu kam puuni nimmohi ni kani (all that is held as frivolous), din yina bachi shɛli din nyɛ "mujeres de rumbo puuni".[6] Cuba puuni , din tooi lahi niŋ ka bachi maa pilli yina West African bee  Bantu balli  (language)  puuni, di ni niŋ ka di mini  Afro-Caribbean bachinima kamani   tumba, macumba, mambo nti pahi  tambómani taba. [14][15][16][17] Cuba 19th century saha, di bahi bamdi  urban Havana  mini Matanzas saha, niriba ban daa nyɛ gbansabila ʒim daa nyɛla ban pun mali rumba bachi ŋɔ ka di gbunni lahi  nyɛ paati dibu  (party). Olavo Alén yɛliya , ni yaɣa ŋɔ puuni, "[saha din gari] rumba daa bi lahi nyɛ bachi shɛli din gbunni nyɛ paati dibu (party), di daa pa nyɛla Cuba yila bali shɛli ka lahi nyɛ waa bali shɛli (specific form of dance)."  Bachi din nyɛ rumbón  mini  rumbantela ŋɔ  (din nyɛ latter of Galician bee Portuguese  pilli nyɛla bɛ ni daa kuli zaŋ shɛli ni di wuhi  rumba  diɛma pala zuɣu .Bachi maa gbunni balibu nyɛla din be  Cuba balli ni ka di gbunni wuhiri paatinima (parties) dibu, kamani changüí (in Oriente), guateque ( din be tinsi din na bɛ lɛbigi puuni), tumba ( Afro-Cubans nima n-niŋdi li), bembé (ban gbuni kpalanzuya ni  Santería), macumba mini mambo.

Di karim baŋsim yaɣili galisim zuɣu  (etymology), rumba bachi ŋɔ lahabaya puuni wuhiya ni di gbunni balibu nyɛla din zooi pam.  19th century naabu saha,  Cuban peasants (guajiros)  daa nyɛla ŋun pili rumbitas diɛma diɛmbu bɛ paatinima dibu shee (guateques, changüís, parrandas mini fiestas patronales).  Yilanima ŋɔ daa nyɛla din be ka  urban guarachas (amaa ka   rumbas zaɣ'maŋli), din daa mali  meter in contrast yaɣa ayi zuɣu, nti pahi   ternary meter of traditional rural genres kamani  tonada  mini zapateo zuɣu. Cuban bufo theatre din daa be  20th century piligu,  di  guarachas  maa daa nyɛla din daa yɛn yili diɛma maa nyaaŋa, bɛ daa booni li mi ni rumba final,  di mini  rumba waa maa maŋmaŋ ni bi ŋmani taba maa zaa yoli.

Kundivihira mali niŋ

  1. Leymarie, Isabelle (1986). "Del canto y del tiempo". Latin American Music Review / Revista de Música Latinoamericana 7 (1): 113. DOI:10.2307/780191. ISSN 0163-0350.
  2. 2.0 2.1 Olsen, Dale; Sheehy, Daniel (2014). The Garland Handbook of Latin American Music (2nd ed.). Abingdon, Oxon: Routledge. pp. 114–115. ISBN 9781135900083.
  3. Daniel, Yvonne (1995). Rumba: Dance and Social Change in Contemporary Cuba. Bloomington, IN: Indiana University Press. p. 18. ISBN 9780253209481.
  4. Abad Nebot, Francisco (2001-01-01). "[http://dx.doi.org/10.5944/epos.17.2001.10203 RESEÑA de : Real Academia Española. Diccionario de la lengua española : vigésima segunda edición. Madrid : Real Academia Española de la Lengua, 2001]". Epos : Revista de filología (17): 488. DOI:10.5944/epos.17.2001.10203. ISSN 2255-3495.
  5. 5.0 5.1 Corominas, Joan; Pascual, José Antonio (1980). Diccionario crítico etimológico castellano e hispánico. Biblioteca románica hispánica 5. Madrid: Ed. Gredos. ISBN 978-84-249-1362-5.
  6. Kuntz, Jonathan (2000-02). Cukor, George (1899-1983), motion picture director. American National Biography Online. Oxford University Press. Check date values in: |date= (help)
  7. Rodríguez, Olavo Alén (2021-11-11), "Cuba", The Garland Handbook of Latin American Music, New York: Routledge, pp. 116–133, ISBN 978-1-003-24998-6, retrieved 2023-12-30
  8. Gerard, Charley (2001). Music from Cuba: Mongo Santamaria, Chocolate Armenteros, and Cuban Musicians in the United States. Westport, CT: Praeger Publishers. p. 147. ISBN 9780275966829.
  9. (1920) "Rumbantela" (in es). Boletín de la Real Academia Española VII (VII).
  10. "El origen de la música cubana. Mitos y realidades".
  11. Acosta, Leonardo (2004). Otra visión de la música popular cubana. Havana, Cuba: Letras Cubanas. p. 58.
  12. Linares, María Teresa; Núñez, Faustino (1998). La música entre Cuba y España. Fundación Autor. p. 113.
  13. Moore, Robin (1997). Nationalizing Blackness: Afrocubansimo and artistic Revolution in Havana, 1920-1940. Pittsburgh, PA: University of Pittsburgh Press. p. 54. ISBN 9780822971856.
  14. A chirim ya: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Garland2
  15. McAuslan, Fiona; Norman, Matthew (2003). "Cuban music". The Rough Guide to Cuba (2nd ed.). London, UK: Rough Guides. p. 532.
  16. Mauleón, Rebeca (2005). Salsa Guidebook for Piano and Ensemble. Petaluma, CA: Sher Music Co. p. 179. ISBN 9781457101410.
  17. Arts and Industries Building (Smithsonian Institution) (2000). Ritmos de identidad: el legado de Fernando Ortiz y la colección de intrumentos de percusioń de la familia Howard. Washington, DC: Smithsonian Center for Latino Initiatives. p. 43.